Sau 4 năm thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM, trong bộ 19 tiêu chí Quốc gia về xây dựng nông thôn mới, có một tiêu chí mà hiện nay 20/22 xã của huyện đều chưa đạt đó là tiêu chí về môi trường, tiêu chí số 17. Và đây cũng là số tiêu chí mà có ít địa phương trên địa bàn TP hoàn thành nhất. Trong chuyên mục ngày hôm nay xin gửi tới quý vị và các bạn bài viết “KHó khăn trong thực hiện Tiêu chí về môi trường”

Theo Ban chỉ đạo chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM của huyện thì nguyên nhân chính là do thời gian qua, các xã trên địa bàn chưa thực sự quan tâm đến việc thực hiện tiêu chí này, mà ưu tiên thực hiện các tiêu chí dễ hơn. Để đạt được tiêu chí này, các xã phải đạt được 5 tiêu chí con, bao gồm: Có từ 80% số hộ được sử dụng nước hợp vệ sinh, trong đó 45% số hộ được sử dụng nước sạch đáp ứng quy chuẩn quốc gia, trên 90% cơ sở sản xuất - kinh doanh trên địa bàn đạt chuẩn về môi trường ,10% còn lại tuy có vi phạm nhưng đang khắc phục ; đường làng, ngõ xóm, cảnh quan từng hộ xanh - sạch - đẹp, không có hoạt động làm suy giảm môi trường, nghĩa trang có quy hoạch và quản lý theo quy hoạch, có ít nhất 1 nghĩa trang tập trung, rác thải, chất thải, nước thải được thu gom và xử lý trong đó thôn, xóm, xã phải có tổ dịch vụ thu gom rác thải và xử lý tại bãi rác tập trung. Trong số 5 tiêu chí con này, chỉ có tiêu chí về nước sinh hoạt hợp vệ sinh về cơ bản các xã đều đạt, còn các tiêu chí khác đều vẫn trong tình trạng khó thực hiện.

Hình thành các đội thu rác tập trung là hướng đi được nhiều địa phương triển khai thực hiện

                                                                                                                                                      Ảnh: Mai Phương

Phân tích về nguyên nhân, trong buổi tập huấn cho cán bộ xã về XD NTM, đồng chí Trần TRung Hưng – Ban chỉ đạo chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM mới của TP cho rằng, TL là huyện thuần nông, số hộ chăn nuôi trên địa bàn khá lớn, chỉ riêng việc kiểm tra và xử lý các vấn đề liên quan đến môi trường của 600 trang trại và khoảng 1500 gia trại hiện có trên địa bàn đã là một không đơn giản. Hiện mới có khoảng 60% số trang trại theo đánh giá cảm quan là đạt yêu cầu, còn với gia trại thì phần lớn vẫn chưa đạt, do các hộ dân chưa thực sự quan tâm đến vấn đề này. Đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh… cũng phải có bản cam kết bảo vệ môi trường và xử lý rác thải đảm bảo đúng quy định, nhưng cho đến nay, ngoài thị trấn và 19 xã có đội thu gom rác thải, thì 18 xã còn lại vẫn trong tình trạng người dân tiện đâu thì xả rác ở đó.

 Bởi thế, các khu vực như: ven đường, sông, suối, kênh, mương… lâu nay đã trở thành nơi “tập kết” rác thải ở hầu hết các xã. Điều này không những gây ô nhiễm môi trường mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ bùng phát các loại dịch bệnh, ảnh hưởng đến sức khoẻ của người dân, đồng thời cũng làm mất đi mỹ quan đường làng ngõ xóm. Một khó khăn nữa là việc quy hoạch và quản lý theo quy hoạch các nghĩa trang. Trước đây, do các xã đều chưa để ý đến việc này nên người dân các địa phương thường tự tổ chức việc chôn cất người thân theo từng khu vực. Địa điểm mà người dân thường chọn là khu đồi cao, diện tích thường không đảm bảo, nhiều chỗ còn sát nằm trong khu dân cư. Bởi thế, để thực hiện được tiêu chí này, hầu hết các xã đều phải quy hoạch ra những địa điểm khác, hoặc phải mở rộng diện tích các nghĩa trang hiện có… Để làm được điều này, đòi hỏi phải có nguồn kinh phí không nhỏ, trong khi đó, kinh phí của Nhà nước dành cho xây dựng NTM ở các xã nhìn chung rất hạn chế, còn nếu huy động đóng góp trong nhân dân thì lại trở nên quá sức, vì họ cũng đã và đang phải đóng góp những khoản tiền không nhỏ để thực hiện một số tiêu chí khác.

Đối với các xã thì để thực hiện được tiêu chí này thì phải thực hiện được một số tiêu chí khác có liên quan, chẳng hạn như đường giao thông. Nếu phần lớn các con đường chưa được đổ bê tông thì không thể tổ chức được việc thu gom rác thải vì các tuyến đường của xã đều là đường đất, rất khó đi. Trong khi đó hiện xã còn tới non nửa đường xóm và nội xóm chưa được bê tông hoá. Đối với việc xây dựng nghĩa trang, hiện diện tích cũng như vị trí các nghĩa trang trên địa bàn xã đều không đáp ứng được các yêu cầu theo quy định. …

Việc thực hiện tiêu chí số 17 vẫn là bài toán khó đối với nhiều địa phương, tuy nhiên, để thực hiện tiêu chí này, cần nhất chính ý việc nâng co ý thức trong bảo vệ môi trường của chính từng người dân, nếu mỗi người chúng ta thêm ý thức về điều này thì chắc chắn việc bảo vệ môi trường sẽ không còn là một việc khó.

Mai Phương